Przemoc ekonomiczna najkrócej mówiąc to nielojalność małżonków w sprawach finansowych. Jest odmianą przemocy psychicznej i ma dwa główne oblicza.

Z jednej strony może polegać na wykorzystywaniu zależności finansowej współmałżonka, wydzielaniu mu pieniędzy czy też na całkowitym odcięciu od pieniędzy. 

Z drugiej strony może oznaczać nieróbstwo współmałżonka, bierność w podejmowaniu starań na rzecz zaspokajania potrzeby rodziny.

Bardzo często pojawia się w rodzinach, w których tylko mąż pracuje zarobkowo, a żona zajmuje się dziećmi i domem.

Przemoc ekonomiczna to szeroki wachlarz nadużyć ekonomicznych, któryh celem jest utrzymanie dominacji i kontrola współmałżonka.

Może polegać m.in. na:

• zabieraniu pieniędzy
• trwonieniu pieniędzy
• nieróbstwie (uchylaniu się od podjęcia pracy zarobkowej mimo braku przeciwskazań do jej podjęcia)
• chorobliwym skąpstwie
• niełożeniu na utrzymanie rodziny
• wydzielaniu pieniędzy,
• zmuszaniu współmałżonka do ciągłego proszenia o pieniądze
• zmuszaniu współmałżonka do zdawania raportów z wszelkich wydatków
• utrudnianiu podjęcia pracy lub zmuszania do jej porzucenia,
• sprawowanie nadzoru i ograniczanie zużycia wody, energii elektrycznej oraz środków higieny osobistej
• ograniczaniu możliwości korzystania ze wspólnej własności, na przykład mieszkania czy samochodu.
• kontrolowaniu dostępu do opieki zdrowotnej, do edukacji,
• niszczeniu rzeczy osobistych lub stanowiących wspólną własność,
• wymuszenie wzięcia kredytu lub podpisania niekorzystnego rozporządzenia mieniem.
• zmuszaniu do zawarcia rozdzielności majątkowej
• zmuszaniu do przeniesienia własności określonych rzeczy, np. udziału w nieruchomości
• zaciąganie kredytów bez wiedzy partnera
• przywłaszczanie przez współmałżonka środków przeznaczonych na utrzymanie rodziny
• szantażowanie, czyli uzależnianie przekazania pieniędzy od wykonania przez współmałżonka określonej czynności lub spełnienia innego warunku (często połączona przemocą seksualną).
• wymuszanie podjęcia pracy bez wynagridzenia w firmie współmałżonka, a nawet fikcyjne zatrudnianie współmałżonka
• zmuszanie do składania fałszywych zeznań podatkowych
• odmawianie dostępu do informacji lub do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących sytuacji ekonomicznej rodziny.

Przemoc ekonomiczna stanowi rażące naruszenie podstawowych obowiązków małżeńskich i godzi w dobro rodziny, a co za tym idzie jest zawinioną przyczyną rozwodu.

Jak udowodnić przemoc ekonomiczną w procesie rozwodowym?

Przemoc ekonomiczną można udowodnić m.in. za pomocą wskazanych poniżej instrumentów:

• zeznania świadków
• przesłuchanie stron
• nagrania audio wraz z transkrypcjami
• filmy z nagraniami scen małżeńskich związanych z przemocą ekonomiczną
• maile i smsy
• potwierdzenia zablokowania współmałżonkowi karty debetowej czy kredytowej bądź dostępu do konta
• rachunki, wyciągi z konta bankowego czy kart debetowych/kredytowych, wydruki zamówień w sklepach internetowych – na potwierdzenie trwonienia pieniędzy
• wydruk historii rachunku bankowego – na potwierdzenie wydatkowania wszystkich pieniędzy na utrzymanie rodziny i braku wsparcia po stronie współmałżonka
• opinie biegłych sądowych, w tym ramach opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów wskazujące na stosowanie lub doświadczanie przemocy ekonomicznej
• zaświadczenie lekarskie o podjęciu terapii w związku ze stosowaniem bądź doświadczaniem przemocy ekonomicznej
• orzeczenia sądów,
• zaświadczenia z instytucji wspomagających ofiary przemocy domowej
• informacje z Niebieskiej Karty
• zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa,
• prawomocny wyrok skazujący współmałżonka za znęcanie się psychiczne nad małżonkiem (a nawet całą rodziną).