Jak ustalić co wchodzi w skład majątku spadkowego?

 Powołanie do spadku nie zawsze oznacza pozytywną wiadomość zwłaszcza kiedy spadkobierca nie ma pewności co wchodzi w skład spadku. Spadkobiercy zadają sobie wówczas pytania czy aby przypadkiem zmarły nie pozostawił samych długów a oni będą musieli te długi spłacać. Spadkobiercy często chcą też znać czy i jaki spadkodawca pozostawił majątek zanim podejmą decyzję o przyjęciu spadku.

Co zrobić, aby ustalić skład masy spadkowej?

Zasadniczo można wskazać na dwa sposoby poszukiwania majątku zmarłego.

1. Działanie na własną rękę

• przeszukanie dokumentów należących do zmarłego celem poszukiwania numerów kont bankowych czy też pism od ewentualnych wierzycieli
• wystosowanie pism do Banków o podanie informacji o kontach bankowych względnie do Centralnej Informacji o Rachunkach Bankowych
• napisanie pisma do ZUS
• wystosowanie pisma do US - podanie ewentualnych zaległości podatkowych
• skierowanie pisma do dostawców mediów – w celu sprawdzenia ewentualnych zaległości w opłatach
• zwrócenie się do Spółdzielni Mieszkaniowej lub Zarządcy Budynku – w celu sprawdzenia ewentualnych zaległości w czynszu
• złożenie wniosku do Sądu i Wydziału Wieczystoksięgowego o udostępnienie informacji nieruchomościach należących do zmarłego (aktualnych, zbytych, z założoną księgą wieczystą, bez księgi wieczystej)
• złożenie wniosku do CEPiK z wnioskiem o udostępnienie danych o samochodach i innych pojazdach należących do spadkodawcy
• napisanie wniosku do NORT czyli Notarialnego Rejestru Testamentów – celem ustalenia czy zmarły pozostawił testament

 Złożenie wniosków do w/w instytucji wiąże się z poniesieniem opłat za wydanie tych informacji.

2. Działanie przed Sądem lub bezpośrednio przed Komornikiem w drodze sporządzenia tzw. spisu inwentarza

Spis inwentarza to spis składników majątkowych i długów wchodzących w skład spadku, który jest sporządzany przez komornika.

Są dwie drogi uzyskania tego dokumentu.

• pierwsza droga to złożenie wniosku bezpośrednio przed samym Komornikiem jeszcze przed założeniem sprawy spadkowej

Złożenie wniosku o spis inwentarza bezpośrednio u komornika jest znacznie szybsze, bo pomija się procedurę oczekiwania się na uprawomocnienie się postanowienia Sądu o sporządzeniu spisu inwentarza. Jednym minusem tego działania jest to, że gdy Sąd oddalił zgłoszenie Komornika o spisie inwentarza a Komornik już wykona ten spis to wówczas dokument nie będzie miał mocy urzędowej właściwego spisu inwentarza, ale pomimo tego spadkobierca i tak i tak posiądzie wiedzę co wchodzi w skład spadku, o co mu tak naprawdę chodziło. Aby komornik podjął się tej czynności spadkobierca musi co najmniej uprawdopodobnić fakt bycia spadkobiercą. W tym celu może przedłożyć odpis aktów stanu cywilnego.

• druga droga to złożenie wniosku o dokonanie takiego spisu w trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.

 Spadkobierca może również złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza w toku sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, przy czym ta procedura jest nieznacznie dłuższa i spadkobierca o stanie majątku dowie się dopiero po tym jak złoży do Sądu wniosek ze zgodą na nabycie spadku.

Obecnie od wniosku o sporządzenie spisu inwentarza komornik pobiera opłatę stała w wysokości 400 zł. Do tego dochodzą niezbędne wydatki gotówkowe w postaci kosztów dojazdu poza miejscowość będącą siedzibą komornika oraz koszty doręczenia korespondencji.

Spis inwentarza jest wygodniejszą formą poszukiwania majątku, gdyż Komornik ma szereg uprawnień do jego poszukiwania. Wysyła zapytanie do elektronicznych ksiąg wieczystych, wysyła zapytanie do CEPiK-u, do Centralnej Informacji z prośbą o wskazanie rachunków bankowych, do Urzędu Skarbowego z prośbą o informacje o rzeczach nabytych przez zmarłego,  a przy działaniu na własną rękę nie zawsze mamy pewność, że wszystkie instytucje udzielą nam odpowiedzi na wnioski, gdyż mogą zasłonić się tajemnicą bankową.